De ondergrondse spoorweg -Colson Whitehead

De ondergrondse spoorweg van Colson Whitehead greep / grijpt mij bij de strot. Ik las het in de periode van Charlotteville en Barcelona De overeenkomsten met de huidige tijd dringen zich direct op. Whitehead hoeft daar niet expliciet  naar te verwijzen. Op school heb ik geleerd over slavernij, maar dat werd vooral vanuit de buitenkant geleerd in een paar simpele zinnetjes. In het boek wordt het van binnenuit verteld, via de geschiedenis van Cora en ik kon niet anders dan verbijsterd zijn over de witte mens, mijn soort, de blanke. Het is onvoorstelbaar wat er voor gruweldaden zijn gepleegd. Het boek is fictie, maar wel gebaseerd op bronnen. Als van wat wordt beschreven maar eentiende, nee eenhonderste, nee een duizendste, nee een honderduizendste waar is , is dit nog steeds ontluisterend voor de mensheid. Hoop bieden de dappere en moedige mensen van alle rassen in dit boek.

V
Slaven op de Hopkinson-plantage, South Carolina, ca 1862
© Corbis / Getty ImagesWhitehead beschrijft dat in in mix van feiten en fictie in een prachtige beeldende taal. Zijn zinnen zijn scherp en nergens kreeg ik het gevoel om niet door te willen lezen, alleen de gruwelijkheden zorgden ervoor dat ik het boek soms even weglegde. Whitehead klaagt niet aan, hij beschrijft ook de ‘daders’ op zo’n wijze dat je je inzicht krijgt in hun drijfveren en zelfs  enigszins begrip voor hen kan opbrengen. Whitehead heeft daarnaast een geweldige schrijfstijl.

Het verleden ongedaan maken, kunnen we niet. We kunnen wel onze stem laten horen, zodat dit niet weer gebeurt. Helaas is dat in onze tijd meer dan nodig. Zie bijv.De fascistische drietrapsraket , een column van Stevo Akkerman over oer- fascisme wat hij haarscherp beschrijft. Het huidige nieuws zoals in charlottesville-aug 2017-  ( en helaas zal dit vermoedelijk niet het laatste geweld zijn) laat zien, dat het verleden niet achter ons ligt.

Er zijn prachtige recensies over het boek geschreven. Dat kan ik niet beter. Ik verwijs naar onderstaande links.

Mijn waardering ******/***** ( ja geen tikfout 6/5)

Ook een negatieve recensie, Groene Amsterdammer, VPRO ,NRC, Hebban , Jonge historici , Leesclub van alles