Met mijn moeder die las
en breide tegelijk
en mijn vader die zes uur
per dag piano speelde
heb ik jarenlang gepraat,
gelachen en ruzie gemaakt
totdat ze werden ingelijfd
bij de legendarische 6 miljoen.
Een getal, waarover na ruim
een halve eeuw nog steeds
wordt geredetwist.
Hun gezichten beginnen te vervagen
De klank van hun stem is
al bijna ontkleurd. Straks
ben ik er ook niet meer. Dan
zal het zijn alsof wij drieën
nooit hebben bestaan.
Hanny Michaelis 1922-2007
(uit: Tirade 2002
en haar overlijdensadvertentie 2007)
Dit gedicht van Hanny Michelis raakt door de soberheid en eenvoud van schrijven. Een niet meer te herstellen verlies in een mensenleven. Het gedicht lijkt eenvoudig geschreven. Nadere bestudering toont, dat er zorgvuldig gekozen is en waarschijnlijk veel geschrapt is. Hanny typeert op knappe wijze haar vader en haar moeder en legt de aandacht direct op haar moeder (en vader) door het zinsdeel ‘Met mijn moeder…’ voorop te zetten. Gebruikelijk is dat niet in een zin.De actieve bezigheden, die de ik met de ouders heeft(praten, lachen, ruziemaken) ondernomen, vormen een schril contrast met het inlijven in de volgende regel wat hen letterlijk overkomt. (passief)
Voskuil vindt Hanny Michaelis een van onze grootste dichters. Dat vind ik ook.
apenstaartjeweblog. 
Mooi , heel mooi St@@rt.
Er hoeft niet getwist te worden over een getal, het zijn er teveel geweest.
Onvoorstelbaar voor ons, naoorlogse kinderen uit gespaarde families, dat er mensen opgegroeid zijn zonder Opa’s, Oma’s , ooms en tantes of ouders ,broer en zus.
LikeLike
Staart ik heb je gemaild.
Naar het adres waarmee je op mijn weblog reageerd.
LikeLike
GEVONDEN!! DANK!!!
LikeLike
Intens gedicht. Dank je voor het delen.
LikeLike
Heel intens gedicht en verhaal!
Direct na het plaatsen van mijn eigen “bespiegeling” heb ik me bij mijn lief gevoegd om naar de nationale herdenking op De Dam te kijken. Ook het “plaatsvervangende” gedicht was sterk, vond ik.
Daarna de film “Vergeten Holocaust” gezien, over de eveneens met uitroeiing bedreigde Sinti en Roma. De beroemde foto van het “Joodse meisje” tussen de deuren van de veewagen in Westerbork, dat later een zigeunermeisje bleek te zijn.
En op archiefbeelden gezien hoe mensen die demonstreerden omdat homo’s en lesbiennes, ook met uitroeiing bedreigd door de nazi’s, met harde hand werden verwijderd bij de herdenking: een zeker toen nog niet geaccepteerd deel van onze samenleving…
Daarna de film “Prikkeldraad” over opgeroepen krijgsgevangenen (mijn vader had er toe kunnen behoren; hij is te vroeg overleden om het mij te kunnen vertellen), die zich onder psychische dwang “vrijwillig” lieten afvoeren naar werkkampen, en bij terugkomst in Nederland als verraders werden behandeld, soms door “verzetsstrijders” die alleen konden gloriëren door hun eigen, zelfverzonnen verhalen op te blazen tot legendarische proporties…
Ik vond overigens het gedicht van Auke ook van een geniale eenvoud, veelomvattendheid en situatiebewustheid voor een puber van deze tijd met invoelingsvermogen voor die situatie!
LikeLike
Inderdaad een mooi gedicht, ook zonder de ontleding ervan (maar ik begrijp je. Je bent daar momenteel intensief mee bezig). Toch vond ik de aanhef in die zin: Met mijn moeder die las heb ik jarenlang gepraat etc… niet zo ongebruikelijk klinken. Het ontbreken van komma’s voor- en na de bijzin viel me wel op. Enfin… het gedicht was ontroerend mooi en deed mij denken aan de eenvoud van de boeken van Marga Minco die ook zulke prachtige ‘weglaatzinnen schreef.’ Ik houdt van kleine oeuvres.
Ik heb gisteren prikkeldraad gezien, evenals dat verhaal van die zes negentigjarigen. Indrukwekkende verslaglegging van een verschrikkelijk gebeuren. En wat mensen niet kunnen wegstoppen diep onderin hun onderbewustzijn. ‘Nee, we halen het niet tevoorschijn,’ zei die ene. Maar op het einde van de film zie je hem in diep snikken uitbarsten.
LikeLike
@ Plato: Dezë zin zou een heel andere lading hebben gekregen als er had gestaan ‘Ik heb met mijn moeder……’
LikeLike
@Plato: Dat vergat ik nog.: dat van die beijzin had ik ook gezien. In mijn visie is het zo een beperkende bijzinnen geworden die specifiek de eigenschappen van haar ouders duiden
LikeLike
Pingback: 1947 – DIE SANGHEREN ONSER LIEVE VROUWE | Balthasarsblog
Dit is op apenstaartjeweblog herblogd.
LikeLike
Pingback: 1000 vragen aan mezelf #53 | apenstaartjeweblog
is mooi als je het zo kunt verwoorden … en dan vanuit het feit dat er zo’n band bestond bedoel ik dan
LikeGeliked door 1 persoon
Ja ik vind deze prachtig.Simpele woorden, maar ze zeggen zoveel.
LikeGeliked door 1 persoon
Klopt
LikeGeliked door 1 persoon